Kerst en anorexia. Pffff....lastig onderwerp! Ik zou eigenlijk al eergisteren hebben geschreven hoe ik vanaf vroeger af aan de feestdagen door ben gekomen. Of het mijn bezoekje aan Ikea was, mijn studie of toch een stap om dit te typen: I don't know. Stiekem denk ik het laatste, maar zoals ik altijd zeg dat angst de slechtste raadgever is, ga ik mijzelf wellicht kwetsbaar opstellen maar wel zoals ik het mee heb gemaakt en hoe ik het nu mee maak.
De feestdagen; vroeger weet ik dat ik het geweldig vond. Mijn ouders maakte er altijd een groot feest van. Van de traditie kindje Jezus op kerstavond in de stal te mogen leggen tot de mooi gedekte tafel op eerste Kerstdag. Vooral mijn vader hechtte heel veel waarde aan deze dagen. Ik herinner mij dat er eten was in overvloed. En dan bedoel ik ook echt overvloed. Waar we met volle buik van kerstavond, eerste kerstdag het kerstontbijt gingen nuttigen, kwam er een uur later gebak gevolgd door een borrelplank en dan nog het zes gangenmenu. Achteraf denk ik dat het toen al behoorlijk veel voor mij was, maar goed als kind beleef je dit als een waar feestje. Het was ook altijd erg gezellig en het voelde goed. Toen wist ik nog niet wat ik nu weet. Al dat eten bleek helemaal niet zo goed voor mij te zijn. Dan bedoel ik het niet met het aantal calorieën of suikers. Nee, de overdaad aan bepaalde voeding kon mijn lichaam gewoon niet aan. Ik was altijd ziek de dagen erna, had eczeem en vooral mijn buik was een ontploffing van jewelste. Overigens niet alleen met Kerst hoor....
De dag na Kerst aten we de restjes nog op en zo hobbelden wij door tot Oud en Nieuw om dan 2 januari nog een week restjes te eten. Zo was het gewoon vroeger. Er is geen goed en fout aan te geven. Het was fijn en gezellig. Punt!Maar al deze voeding, gecombineerd met een disbalans in mijn lichaam en een mentaal aspect (die dus verergerd werd door al het eten wat voor mijn lichaam niet goed was), maakte dat mijn lichaam op 12-jarige leeftijd er helemaal klaar mee was. Zowel lichamelijk als geestelijk werd ik dan ook een wrak. Ik weet nu dat anorexia nooit van de een op andere komt. Net zoals iemand na jarenlang dingen doen en eten wat niet goed is voor het desbetreffende lichaam (maar vaak weten we dus niet dat dit fout is voor ons lichaam), en heel veel buikpijn krijgt kreeg ik anorexia. Hoe dit mijn inziens lichamelijk werkt is dus even een ander verhaal. Maar ik wil jullie meenemen in de gedachten van iemand met anorexia en de feestdagen. (of een andere eetstoornis).
Waar iemand anders heel nuchter de dagen van december in gaat, is dit voor iemand zoals ik een ware hel geweest. Dagen was ik bezig met rekenen wat ik wel en niet kon eten. Ik nam geen ontbijt want dan kon ik wel het stukje taart eten. Om vervolgens 10x de trap op en af te lopen en met een rood hoofd weer 'blij' aan de borrelplank kon zitten. Ik was toendertijd blij met de hond van mijn tante die elke eerste kerstdag bij ons was. Het beestje moest elke eerste Kerstdag in de avond ineens twee keer uitgelaten worden voor de grote boodschap. Rara....En die wandelingen deed ik dan. Want ik vond de buitenlucht zo lekker. Jaja, ook met regen, stortbuien of vrieskou. Alles om maar dat ene stukje komkommer te verbranden. Waar iemand na kerst weer zijn gewone bezigheden oppakt gingen mijn activiteiten een standje omhoog. Kortom alles draaide om eten en niet eten. Wat ik vooral het ergste vond waren de rijtjes in mijn hoofd. Constant tellen, constant de dag observeren. Altijd die controle. Zo uitputtend. Zo niet leuk. Maar het was toen zo en ik kijk er niet oordelend op terug.Gelukkig kan ik hier lachend op terugkijken en maken wij wel eens geintjes over de monsterlijke hond van mijn tante die veranderde in een Gremlin als hij mij zag. Mijn tante zei altijd: "Als hij jou ziet is hij zo enthousiast. Het lijkt wel of hij je wilt opeten." Of hij nu veranderde in een Gremlin omdat hij wist dat hij veel eten kreeg of juist omdat hij wist dat hij ook last van zijn buik kreeg weet ik niet. Maar ik weet wel dat hij mij redding die jaren was. Net zoals mijn vader die knipoogde als iemand weer zei: "Zeur niet zo, eet gewoon. Je kunt wel wat gebruiken." Wat ik al eerder vertelde is datgene wat mij is bijgebleven. Mijn beste levensles. Hij luisterde en oordeelde niet. En dat moet de kracht zijn van elke therapeut of elke coach. Of wellicht van iedereen? Stop met vertellen wat iemand wel en niet moet doen. Luister en laat de persoon samen met jou de oplossing vinden.
En dan nu Anka? Hoe ga je nu met al deze dagen om. Tja, kijk ik weet natuurlijk nu best wel wat van het lichaam. Ik ben niet blij met wat ik mijn lichaam heb aangedaan. Maar toen was mijn lichaam zo uit balans dat anorexia het gevolg was (en dus niet de oorzaak zoals vaak wordt gezegd). Gelukkig heb ik dit door studie en ervaring mogen uitzoeken en hiermee nu andere lieve mensen gaan helpen. Zo weet ik ook dat ik niet een kilo zwaarder ben omdat ik zoveel eet. Maar puur omdat koolhydraten glycogeen vasthouden. Per gram glycogeen houd je 2 tot 3 gram water vast. Spieren en lever hebben een opslagcapaciteit van ongeveer 400 gram glycogeen. Nou reken daar maar 2 a 3x zowel water bij dan snap je dat je zo 1,5 tot 2 kilo zwaarder bent. (dit is dus ook de reden dat mensen vaak veel vocht verliezen in het begin van een dieet). Ok, dit was even een theoretisch stukje:).
Maar goed, hoe goed ik dit ook weet, mijn gevoel zegt altijd anders. Ja, ik ben helemaal over mijn eetproblematiek heen. Maar ik zal altijd heel erg mijn best moeten doen dit zo te houden. Dit betekent geen exorfines eten (aaii, weer zo theoretisch stukje), genoeg vezels en groenten, genoeg slaap en voldoende ontspanning en beweging. En laten deze dingen nu wat lastiger zijn met de kerstdagen. Tel daarbij de glazen alcohol en ik weet dat mijn geestelijke gesteldheid wat zakt. Bij mij uit dit dat in controle willen hebben. Dus als je mij ineens met lijstjes ziet rondrennen of mij veel over 'ik moet' horen praten, kun je stellen dat ik even niet goed voor mijzelf heb gezorgd. Dit alles heb ik natuurlijk niet 1,2,3 uitgezocht. Daar zijn jaren overheen gegaan. Sterker het blijft altijd een puzzel. Waarom is de ene persoon zo relax en de andere stressgevoelig? Waarom heeft de ene wel last van haar buik en de andere niet? Daarom hou ik dus ook niet van hokjespolitiek.Dit alles maakt dat ik met kerst echt wel zondig. En ook mijn ijsje en wijntje pak. Maar dit wel binnen de perken hou. Gewoonweg omdat ik weet dat ik mij daar onwijs rot over voel maar vooral rot door ga voelen. En nogmaals, niet enkel omdat ik er wat zwaarder van word, want dat is er binnen 2 dagen wel vanaf. Maar gewoon omdat ik het er niet meer voor over heb om weer veel lichamelijke klachten te krijgen. Gelukkig heb ik een lieve man die weet hoe het zit en hier dan ook rekening mee houdt en geen grote brunch op tafel zet als we in de avond ook lekker dineren. Hij accepteert als ik op de kerstdagen mijn ontbijt oversla (ja, mensen dit is echt niet slecht), maar even rust in mijn systeem aanbreng. Hij accepteert het dat er in de middag een gezonde salade gegeten wordt. En vooral accepteert hij dat ik even een time-out nodig heb en aan alle drukte wil ontsnappen. Ok ok, ode aan John Mertens, want al 25 jaar leven met mij is best zwaar:).
Is dat saai? Ik denk het niet. Ik denk dat het saai is als ik de dagen daarna als een brombeer zittend op de wc-pot de tijd door kom. Daarbij vind ik gezond eten echt veel lekkerder. En dat zeg ik niet omdat ik mij hierin wil verdedigen. Geloof mij, de mensen om mij heen weten dat ik de beste wijndrinker van de vriendenclub ben en weten ook dat mijn maaltijden twee keer zo groot zijn. Maar ik ben zoet eten in de loop van de jaren gewoon niet lekker meer gaan vinden. Hoe ik zelf normaliter eet (en waarom) is een ander verhaal wat ik begin januari deel.
Maar no worry iedereen: ik eet....en veel! Maar misschien wat anders dan de Nederlandse gewoontes. En ja, vanaf tweede kerstdag is het hier in huize Mertens weer normaal. Dan drink ik de fles wijn niet leeg van de avond ervoor en eet de restjes niet op. Zo zorg ik ervoor dat ik een paar dagen later gewoon weer lekker mee kan borrelen. En de weegschaal? Ja, die vind ik onwijs sucks deze dagen. Ik kijk erna en denk dan echt nog wel eens soms op een 'anorexia'-manier. Er vliegen dan paniekgedachtes door mijn chaotisch koppie en kan dan echt tegen John een rattelgesprek aangaan. Maar gelukkig duurt dit dan vijf minuten. Ik ga dan in de schoenen staan van Anka als therapeut en praat dan tegen mijzelf hoe ik ook tegen een klant zou praten. En geloof mij dat dit best hilarisch is te zien als ik zo tegen mezelf in de spiegel praat. Maar het werkt....en dat is het belangrijkste. It's me....en dat is ok! Balans is the key en dat lukt mij best aardig. Maar ook ik ben nog steeds Anka en niet enkel de fitte therapeut ben ik achter gekomen. Ik maak dan ook begin december keuzes en weet dat een etentje net voor de feestdagen to much is. Het fijne is dat mijn lieve mensen om mij heen dit ook weten en het ok is.
Wat ik hiermee wil zeggen lieve mensen: oordeel niet. Niet als iemand niet eet of juist als iemand veelste veel eet. Er is altijd een oorzaak. Niemand doet dit voor zijn of haar lol. Het enige wat je kunt gaan doen is luisteren naar deze persoon en hem of haar uitleggen dat er een disbalans is in het lichaam (denk aan een insulineprobleem, ontsteking, neurotransmitter probleem en ga zo maar door). Het is nooit alleen een mindsetprobleem. En deze zoektocht moet die persoon zelf gaan maken, als hij/zij daar zelf aan toe is. En als het zover is, dan help ik daar graag bij!
Dan ga ik mij nu klaar maken voor een gezellige vriendenborrel! Met een wijntje en proosten op 2019!
Geniet lieve mensen van de laatste dagen van 2019. Kijk niet teveel achterom wat niet goed is gegaan. Herinner je alleen de mooie momenten En neem deze mee naar 2020. Achterom is niet zoveel meer te halen. Vooruit wel....proost!
Liefs Anka
