Waar anderen nuchter de decemberdagen ingaan, is dit voor iemand met een eetstoornis een ware hel. Dagenlang was ik bezig met berekenen wat ik wel en niet kon eten. Ik sloeg het ontbijt over zodat ik een stukje taart kon eten, om vervolgens tien keer de trap op en af te lopen en met een rood hoofd 'blij' aan de borrelhapjes te zitten. Toentertijd was ik blij met de hond van mijn tante die elke eerste Kerstdag bij ons was. Het beestje moest 's avonds ineens twee keer uitgelaten worden voor een grote boodschap. Raad eens...
Gelukkig kan ik hier nu lachend op terugkijken en maken we grapjes over de monsterlijke hond van mijn tante, die in een Gremlin veranderde zodra hij mij zag. Mijn tante zei altijd: 'Hij lijkt zo enthousiast als hij jou ziet. Het lijkt wel of hij je wil opeten.' Of hij nu in een Gremlin veranderde omdat hij wist dat hij veel eten kreeg onder tafel, of juist omdat hij wist dat hij last van zijn buik kreeg, dat weet ik niet. Maar ik weet wel dat hij in die jaren een redding voor me was.
Ik maakte die wandelingen. Ik hield van de buitenlucht, zelfs bij regen, stortbuien of vrieskou. Alles om dat ene stukje komkommer te verbranden. Waar anderen na Kerst teruggingen naar hun normale bezigheden, verhoogde ik mijn activiteiten. Alles draaide om eten en niet eten. Maar het ergste waren de constante gedachtes in mijn hoofd. Voortdurend tellen, de dag observeren, altijd die controle. Uitputtend en verre van leuk. Maar zo was het toen, en ik kijk er niet veroordelend op terug. Ik begrijp mijn cliënten nu des te beter.
Net zoals mijn vader naar me knipoogde als iemand zei: 'Zeur niet zo, eet gewoon. Je kunt wel wat gebruiken.' Dat is wat me is bijgebleven, mijn beste levensles. Hij luisterde en oordeelde niet. Dat moet de kracht zijn van elke therapeut of coach, of misschien zelfs van iedereen. Stop met vertellen wat iemand wel of niet moet doen. Luister en laat de persoon samen met jou naar oplossingen zoeken. Soms is er geen directe oplossing voor iemand met een eetstoornis. Dan is er gewoon zijn voor die persoon. Een arm om iemand heen. Dat is alles.
Wat ik wil zeggen, beste mensen, is: oordeel niet. Niet als iemand niet eet of juist te veel eet. Er zit altijd een reden achter. Niemand doet dit voor de lol. Het enige wat je kunt doen, is luisteren naar die persoon. Het is een lange zoektocht: waar komen de lichamelijke tekorten vandaan en waarom staat het brein op overlevingsstand? En die zoektocht moet de persoon zelf maken, wanneer hij of zij eraan toe is. Als het zover is, help ik je graag.
Onthoud: Kerst draait om samenzijn. Eten hoort erbij, maar is niet het belangrijkste."
Liefs Anka
