De overgang... Tja, het is wat tegenwoordig. En laten we voorop stellen; ik ben bijna 45 jaar dus ik zing:
Welkom bij de club der wijzen
Ouderdom, die moet je prijzen
Daarvan staan hier de bewijzen
Dus sluit je bij ons aan
Ja ammehoela. Wijs en oud ok. Maar dat ik die overgang moet prijzen. Dan maar niet in de club.
Hoe komt het nu dat we er zoveel last van hebben tegenwoordig? Heel vaak komen er vrouwen bij mij in de praktijk en vragen mij waarom hun horor"'monen zo zijn. Ik leg dan altijd uit dat de hormonen niet tegen hun zijn, maar hun tegen de hormonen. Ja, dat komt even pittiger over dan ik bedoel. I know. Maar wat ik hiermee echt wil benadrukken: je lichaam is echt nooit tegen jou!
Maar goed, even terug naar een reden waarom de overgang op dit moment zo heftig is. En dan kom ik weer op het woordje stress. Ja, we hebben stress nodig. Stress heb je nodig om te overleven. Als we geen stress hebben komt de leeuw achter je aan. Je lichaam produceert twee hormonen onder stress: adrenaline en cortisol. Ze worden ook wel je 'vlucht of vlucht'-hormonen genoemd. Adrenaline wordt geproduceerd in de bijnieren en verhoogt je hartslag, bloeddruk en verhoogt de energie, terwijl cortisol de bloedsuikerspiegel verhoogt. Cortisol verandert ook de reacties van het immuunsysteem en onderdrukt het spijsverterings- en voortplantingssysteem. Want stress gaat boven de rest.
Als je stress hebt ga je niet rustig een appeltje eten, is het niet belangrijk om je temperatuur te reguleren en ga je ook niet met Tarzan de bossen in. Zodra de stress voorbij is, dalen je hormoonspiegels en keert je lichaam terug naar zijn normale toestand. Maar daar gaat het mis. We hebben geen korte actie met een leeuw, maar hebben honderden leeuwen achter ons aan: slechte voeding, extreem sporten, blauw licht, hoge druk, toxische stoffen, weinig slaat etc. Langdurige chronische stress is een grote boosdoener en niet de hormonen. En dan komt het volgende: als je rondom de overgang komt gaat er al veel veranderen.
Maar dan kom ik op twee punten: cortisol eet progesteron op (even kort door de bocht) en dat betekent als je chronische stress hebt, je progesteron ook flink omlaag kan gaan. Daarnaast is het ook nog zo dat de geslachtshormonen stoppen te produceren door de ovaria, maar door de bijnier. Maar die bijnier heeft het natuurlijk al onwijs druk met de stress te onderdrukken. En aangezien stress boven de rest gaat, gaat het met deze route ook niet geweldig. De bijnier moet keihard werken om genoeg cortisol te produceren en denkt: dikke doei met de geslachtshormonen. Wat weer leidt tot depressie, uitputting, hoofdpijn, slapeloosheid en hersenmist.
En dan ken je het wel: opvliegers die worden veroorzaakt door stress omdat het zenuwstelsel onder druk staat. Slaapproblemen door een laag oestrogeengehalte, gewichtstoename doordat het lichaam de oestrogeenproductie wilt verhogen door vet op de buik op te slaan, spijsverteringsproblemen omdat er stress is met alle gevolgen van dien.
En wat gaan wij dan als eerste krijgen als advies op late leeftijd? De pil. En daar kan ik met mijn pet niet bij. Laten we eerste beginnen bij het begin: stressreductie! Leren hoe buik&brein samen werken. Stoppen met crashdiëten, leren wat de natuur je te bieden heeft, een goed ritme, te kijken naar laaggradige ontstekingen, de darmen etc. Maar daarnaast ook waarom je lichaam ooit op standje aan is gegaan. Want als jouw lichaam ooit heeft geleerd in overleefstand te gaan, moet het weer gaan begrijpen dat het veilig is. Chronische stress is namelijk niet altijd enkel de stress in het nu. Het kan ook stress zijn wat al heel lang in het systeem zit. Dat vergeten we wel eens.
